Co to jest protetyka? Protetyka polega na odbudowie niemal całego układu zębowego – nie tylko zębów, ale także nerwów, mięśni i stawów skroniowo-żuchwowych. Dzięki rozwojowi techniki i medycyny ta dziedzina stomatologii ma wiele zastosowań z bardzo zadowalającymi efektami, w tym odbudowę braków zębowych. W tym artykule skupiamy się przede wszystkim na protezach stałych, pokazując różnorodność takich uzupełnień i czym się różnią.
Protezy stosuje się w przypadku braku jednego, kilku lub wszystkich zębów. Protetyka oferuje kilka możliwości wszczepienia nowych zębów: często wybór jednej zależy nie tylko od stanu pozostałych zębów czy dziąseł, ale również od budżetu pacjenta. Jednak najważniejsze jest dbanie o każdy zepsuty i brakujący ząb; jeden problem z jednym zębem może szybko doprowadzić do następnego – zęby sąsiadujące z lukami mogą się przesuwać, zęby przeciwstawne mogą wystawać, zęby mogą być przeciążone. To z kolei prowadzi do dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego. Ponadto niepewny zgryz może prowadzić do zaburzeń mowy.
Istnieją dwa rodzaje protez: stałe i ruchome, a my skupimy się na tym pierwszym. Uzupełnienia stałe obejmują korony, wkłady typu inlay itp. dla zębów leczonych kanałowo. Korzeń wkładu umieszcza się przy korzeniu zęba, natomiast korona służy do odbudowy szkieletu zęba, czyli umieszczana jest w zębinie. Dzięki temu suplementowi można odbudować nawet mocno zniszczone zęby. Ten rodzaj wkładu może być standardowy lub oddzielny – zależy to tylko od tego, jak bardzo zniszczony jest ząb. Standardowe wkłady dobierane są z rozmiarów podanych przez producenta, natomiast pojedyncze wkłady kształtowane są bezpośrednio pod uszkodzony ząb. Jest to bardziej zaawansowana technologia, a przez to droższa.
Wkłady koronowe służą do odbudowy ubytku korony zęba. Takie uzupełnienia są wykonane z jednego materiału lub kombinacji kilku materiałów, takich jak stopy metali nieszlachetnych. Zastosowany materiał zależy od wielu czynników, od budżetu pacjenta po liczbę zębów do leczenia. Teoretycznie porcelana jest najlepszym materiałem, bo wykonane z niej intarsje wyglądają najlepiej. Ale z drugiej strony taki tonik ściera zęby obok, a jeśli filar się zepsuje, nie da się go naprawić.
Wkład koronowo-korzeniowy to dwuczęściowe uzupełnienie polegające na umieszczeniu specjalnego wkładu u nasady zęba (część 1) i umieszczeniu na nim sztucznej korony (część 2). Ta metoda jest odpowiednia dla pacjentów, którzy utracili część twardych tkanek w koronie po leczeniu kanałowym. Ten typ wkładu może być wykonany z różnych materiałów, takich jak stopy metali, włókno szklane lub tlenek cyrkonu. Te ostatnie pozwalają na uzyskanie najbardziej naturalnego wyglądu – z zamocowanymi na nich koronami pełnoceramicznymi. W trakcie zabiegu stosuj suplementy standardowe lub indywidualne, czyli opracowane dla konkretnego pacjenta.
Łatwiejszą i znacznie tańszą odbudową jest wkład kompozytowy. Niestety ich faktura jest zbliżona do prawdziwych zębów – łatwo się odbarwiają i wyglądają nieestetycznie, co jest największą wadą tego typu uzupełnień. Stosuje się je głównie wtedy, gdy ubytek jest zbyt duży, aby zastosować wypełniacz – wkłady kompozytowe stosuje się głównie przy dużych ubytkach. Ten rodzaj odbudowy jest stosowany na zębach uszkodzonych przez próchnicę, uraz lub zużycie korony.
Chociaż licówki stosuje się przede wszystkim w celu poprawy estetyki zębów, czasami stosuje się je również w celu poprawy wyglądu zębów. Nie uszkadzają przeciwległego zęba, ponieważ do ich założenia wystarczy jedynie niewielkie zetrzeć szkliwo. Przy pomocy licówek można poprawić kształt korony, jednak należy pamiętać, że zastosowanie licówek nie zastępuje profesjonalnego leczenia stomatologicznego. Przeciwwskazaniami do zakładania licówek na zęby są poważne uszkodzenia zęba, obecność wypełnienia w zębie lub przebyte leczenie kanałowe – w takich przypadkach zamiast licówki zalecana jest korona protezy.
Uzupełnieniami najlepiej odwzorowującymi naturalny wygląd zębów są uzupełnienia stałe oparte na implantach śródkostnych. Efekt wygląda bardzo dobrze, je i pije jak prawdziwe zęby, niestety jest też najdroższą ze wszystkich metod, bo implant może kosztować nawet 10 000 zł.
Dodatek składa się z trzech części:
- implant wkręcany w kość
- korona protezy
- łącznik przykręcany do implantu w celu połączenia ze sobą powyższych części
Całe uzupełnienie nie zakłada się od razu, ale jedno po drugim – nawet w odstępach tygodniowych, tak aby najpierw implanty, a potem łączniki miały czas się zagoić i organizm się do nich przystosował.
