Olga Tokarczuk

Olga Tokarczuk urodziła się w Sulechowie 29 stycznia 1962 roku. Jest polską pisarką, eseistką, aktywistką i osobą publiczną. Otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 2019 roku. Debiutem tej wybitnej autorki stał się tom wierszy, natomiast w roku 1993 pojawiała się jej pierwsza powieść – Podróż ludzi Księgi. Powieść Bieguni w 2008 roku przyniosła jej najbardziej prestiżową w kraju nagrodę literacką Nike, za którą w roku 2018 roku otrzymała Międzynarodową Nagrodę Bookera.

Noblistka Olga Tokarczuk i jej twórczość

Olga Tokarczuk nie analizuje, czy ten lub inny pomysł wystarczy na opowiadanie lub powieść. Po prostu pisze i tyle. Nazwisko jednej z najbardziej płodnych i popularnych autorek w Polsce, przez kilka lat znajdowało się na liście kandydatów do Nagrody Nobla. Twórczość Olgi Tokarczuk https://literackigps.pl/autor/olga-tokarczuk/ cieszy się dużym uznaniem krytyków i czytelników także za granicą, o czym świadczą prestiżowe nagrody literackie. Do tej pory literacką Nagrodę Nobla przyznano 114 autorom, w tym czterem Polakom: Henrykowi Sienkiewiczowi, Władysławowi Reymontowi, Czesławowi Miłoszowi i Wisławie Szymborskiej. Teraz do tego kręgu weszła Olga Tokarczuk. Określając jaka to literatura, to należy stwierdzić, że przede wszystkim jest bardzo zróżnicowana. Autorka zaczynała w zupełnie innej poetyce niż pisze teraz. Była to literatura tzw. małych ojczyzn, opowieści o jej rodzinnych miejscach.

Dlaczego Olga Tokarczuk została pisarką? Autorka znanych wszystkim powieści mówi, że jako bardzo młoda dziewczyna przeczytała zbiór rozpraw – Poza zasadą przyjemności Zygmunta Freuda. Pomogło to jej zrozumieć, że są tysiące możliwych sposobów wykorzystania naszego doświadczenia, że wszystko ma jakiś sens, a interpretacja jest kluczem do rzeczywistości. I to właśnie był pierwszy krok w kierunku zostania pisarką.

Ulubione przez czytelników książki Olgi Tokarczuk

Ulubioną książką wielu osób jest – Prawiek i inne czasy, książka absolutnie cudowna, wielkie wydarzenie i bestseller lat 90. Polska literatura przeżywała wówczas kryzys, a Olga Tokarczuk stała się wówczas największą nadzieją polskiej prozy, co jak widać, były uzasadnione. Wcześniej tworzyła opowieści o tak zwanych ziemiach nabytych Dolnego Śląska, na których mieszkała i dorastała.

A teraz pisze wielką epopeję, prozę historyczną. Pierwszą próbą syntezy dziejów I Rzeczypospolitej była powieść – Księgi Jakubowe, a powieść – Bieguni jest rodzajem diagnozy współczesnej cywilizacji o motywach ekologicznych. Jej kolejna książka – Prowadź swój pług przez kości umarłych uzyskała znakomite recenzje. Ponadto doczekała się ekranizacji w reżyserii Agnieszki Holland i Kasi Adamik. To książka całkowicie ekologiczna, która sprzeciwia się polowaniu i myśliwym. Spodobała się krytykom, bo tak naprawdę nie ma na ten temat dobrej literatury. I to jest temat, którym żyje dzisiaj świat, ponieważ globalne ocieplenie zwróciło uwagę wszystkich na stan natury, zwierzęta. Na pewno wiele osób pamięta, co działo się wokół wystąpienia Grety Thumberg w Parlamencie Europejskim. To wszystko mogło pomóc Oldze Tokarczuk osiągnąć międzynarodowy sukces.

Księgi Jakubowe okrzyknięte najambitniejszą powieścią Olgi Tokarczuk

Ta obszerna powieść napisana w 2014 roku to podróż przez siedem granic, pięć języków i trzy wielkie religie. Numeracja tej księgi zaczyna się od końca i ta aluzja do tekstów pisanych w języku hebrajskim nie jest oczywiście przypadkowa. Książka opisuje prawdziwe wydarzenia https://literackigps.pl/ktore-ksiazki-olgi-tokarczuk-trzeba-znac-top-4/ z 1752 roku na Podolu, gdzie pewien polsko-żydowski przywódca religijny Jakub Lejbowicz Frank ogłasza się Mesjaszem. Adepci Franka odrzucają prawa Mojżesza wraz z Talmudem i zwracają się do Kabały, wyznając jednocześnie wiarę w Trójcę Świętą i Dziewicę, a ostatecznie nawracając się na katolicyzm. Ta książka, ukazująca Rzeczpospolitą Obojga Narodów nie tak, jak chcieliby Polacy, opisująca kłopoty, przemoc, niesprawiedliwość i nietolerancję, wywołała w społeczeństwie dwuznaczną reakcję.

Po otrzymaniu najbardziej prestiżowej polskiej nagrody literackiej Nike, Tokarczuk wezwała rodaków, aby stanęli twarzą w twarz z historią i spróbowali napisać ją na nowo, nie ukrywając strasznych rzeczy, które robiliśmy jako kolonizatorzy, narodowa większość tłumiąca mniejszość. Ale jej słowa odniosły skutek odwrotny, rozzłościły polskie środowiska konserwatywne i nacjonalistów, którzy postanowili napisać historię samej Olgi Tokarczuk na nowo. Olga Tokarczuk skarżyła się „dziś widzę w tym potwierdzenie mojej diagnozy: mit wielokulturowej Polski zanika, a nienawiść do obcych staje się wyraźna”. 

Co o literaturze mówi sama Olga Tokarczuk?

Olga Tokarczuk powiedziała, że jej zdaniem literatura służy pogłębianiu otwartości i poszerzaniu świadomości, jest antidotum na samotność i wyobcowanie. Literatura, a zwłaszcza powieść, pomaga ludziom lepiej się rozumieć. To generalnie zupełnie nietypowy gatunek literacki, niesamowity, cudowny ludzki wynalazek oparty na psychologicznym mechanizmie empatii, który pozwala nam wejść w pozycję drugiego człowieka. A takie wejście w sytuację kogoś innego poszerza świadomość. Po przeczytaniu dobrej książki https://literackigps.pl człowiek staje się większy, lepszy, przepełniony jest poczuciem, że nie jest sam w swojej wiedzy, uczuciach, myślach, wątpliwościach. Otwiera świat pełen podobieństw i innych podobnych do niego istnień. Zdaniem Olgi Tokarczuk sam akt tworzenia dzieła sztuki jest zawsze aktem komunikacji. Dla niej to dobry wskaźnik tego, czy ta praca jest dobra, czy nie. I nie chodzi o to, jak dobrze jest napisane, nakręcone, zrobione, ale o to, co w czytelniku pozostawia.

Literacki GPS – blog literacki

ul. Giuseppe Garibaldiego 4/203

04-078 Warszawa

604 810 444

www.literackigps.pl